تازه های سایت
پربیننده ها
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی گرو، صنعت آبزی‌پروری در استان همدان، به ویژه شهرستان نهاوند، در سال‌های اخیر شاهد جهش‌های چشمگیری بوده است. این استان که به دلیل عدم دسترسی به آب‌های آزاد همواره با چالش‌هایی در این حوزه روبرو بوده، اکنون به مدد تلاش‌های مستمر و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، به قطبی مهم در تولید و پرورش انواع آبزیان تبدیل شده است. مسئولان شیلات استان با هدف افزایش تولید، ارتقاء بهره‌وری و بهبود سرانه مصرف ماهی، برنامه‌های بلندمدتی را در دست اقدام دارند.
داده‌ها نشان می‌دهد که استان همدان در حال حاضر دارای بیش از ۵۰۰ مزرعه پرورش ماهی است که در سال گذشته، تولیدی بالغ بر ۶ هزار و ۲۴۰ تن ماهی داشته‌اند. عمده این تولیدات به ماهی قزل‌آلا اختصاص دارد و بر اساس نقشه راه تعیین شده، هدف‌گذاری برای رسیدن به تولید ۱۰ هزار تن تا سال ۱۴۱۰ تعیین شده است. این موفقیت‌ها در حالی رقم می‌خورد که پتانسیل‌های بی‌نظیر استان، به ویژه در شهرستان نهاوند، و امکان استفاده دو منظوره از استخرهای کشاورزی برای پرورش ماهی، نقش مهمی در این توسعه ایفا می‌کنند.
علاوه بر این، در صنعت آبزی‌پروری استان، با تکیه بر فناوری‌های پیشرفته، به بهره‌وری ۱۰۰ درصدی آب دست یافته‌ایم که این امر، باور غلط درباره مصرف بالای آب در آبزی‌پروری را رد می‌کند. پیشرفت‌ها شامل استفاده از تکنولوژی‌هایی نظیر درام فیلتر، بیوفیلتر و دستگاه‌های نانو حباب است که منجر به افزایش راندمان تولید ماهی شده است. نهاوند نیز به عنوان «شهر شیلاتی غیرساحلی کشور» شناخته شده و حتی برای اولین بار در ایران، موفق به صادرات خاویار قزل‌آلا شد.
همدان، کانون تحولات در صنعت آبزی‌پروری کشور
صنعت آبزی‌پروری در استان همدان، به ویژه شهرستان نهاوند، در سال‌های اخیر شاهد جهش‌های چشمگیری بوده است. این استان که به دلیل عدم دسترسی به آب‌های آزاد همواره با چالش‌هایی در این حوزه روبرو بوده، اکنون به مدد تلاش‌های مستمر و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، به قطبی مهم در تولید و پرورش انواع آبزیان تبدیل شده است. مسئولان شیلات استان با هدف افزایش تولید، ارتقاء بهره‌وری و بهبود سرانه مصرف ماهی، برنامه‌های بلندمدتی را در دست اقدام دارند.
داده‌ها نشان می‌دهد که استان همدان در حال حاضر دارای بیش از ۵۰۰ مزرعه پرورش ماهی است که در سال گذشته، تولیدی بالغ بر ۶ هزار و ۲۴۰ تن ماهی داشته‌اند. عمده این تولیدات به ماهی قزل‌آلا اختصاص دارد و بر اساس نقشه راه تعیین شده، هدف‌گذاری برای رسیدن به تولید ۱۰ هزار تن تا سال ۱۴۱۰ تعیین شده است. این موفقیت‌ها در حالی رقم می‌خورد که پتانسیل‌های بی‌نظیر استان، به ویژه در شهرستان نهاوند، و امکان استفاده دو منظوره از استخرهای کشاورزی برای پرورش ماهی، نقش مهمی در این توسعه ایفا می‌کنند.
علاوه بر این، در صنعت آبزی‌پروری استان، با تکیه بر فناوری‌های پیشرفته، به بهره‌وری ۱۰۰ درصدی آب دست یافته‌ایم که این امر، باور غلط درباره مصرف بالای آب در آبزی‌پروری را رد می‌کند. پیشرفت‌ها شامل استفاده از تکنولوژی‌هایی نظیر درام فیلتر، بیوفیلتر و دستگاه‌های نانو حباب است که منجر به افزایش راندمان تولید ماهی شده است. نهاوند نیز به عنوان «شهر شیلاتی غیرساحلی کشور» شناخته شده و حتی برای اولین بار در ایران، موفق به صادرات خاویار قزل‌آلا شده است.
همدان؛ قطب آبزی‌پروری ایران با تکنولوژی نوین
افزایش تولید آبزیان و ارتقاء سرانه مصرف ماهی در دستور کار
محمد‌‌کرم مرادی، مدیر شیلات و آبزیان جهاد کشاورزی استان همدان، در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به پتانسیل‌های بالای استان همدان در زمینه پرورش ماهی، از افزایش قابل توجه تولید در سال گذشته و برنامه‌ریزی برای دستیابی به اهداف بلندمدت خبر داد.
مرادی با بیان اینکه خوشبختانه استان همدان در حال حاضر دارای ۵۰۰ مزرعه کوچک و بزرگ پرورش ماهی است، اظهار کرد: در سال گذشته، این مزارع حدود ۶ هزار و ۲۴۰ تن ماهی تولید کرده‌اند که بیشتر آن‌ها از نوع سردابی و به خصوص قزل‌آلا بوده‌اند.
وی با تأکید بر ظرفیت‌های منحصربه‌فرد استان، به ویژه وجود چشمه‌سارها و رودخانه‌های غنی در شهرستان نهاوند، و همچنین امکان استفاده دو منظوره از استخرهای کشاورزی برای پرورش ماهی، گفت: بر اساس نقشه راه تعیین شده، هدف‌گذاری ما این است که تا سال ۱۴۱۰، تولید ماهی در استان را به ۱۰ هزار تن برسانیم.
مدیر شیلات و آبزیان جهاد کشاورزی استان با اشاره به چالش‌های جهانی نظیر محدودیت آب و خاک و افزایش جمعیت، به اهمیت تأمین پروتئین از طریق آبزیان اشاره کرد و افزود: پیش‌بینی سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد (FAO) این است که تا سال ۲۰۵۰، جمعیت جهان به ۹ میلیارد و ۸۰۰ نفر خواهد رسید و هفت میلیارد و ۲۰۰ نفر از این جمعیت نیازمند پروتئین از منابع آبزی خواهند بود. ما تمام تلاش خود را برای حرکت در راستای این برنامه جهانی به کار گرفته‌ایم.
چالش سرانه مصرف ماهی و برنامه‌های جبرانی
مرادی به یکی از نقاط ضعف موجود در استان اشاره کرد و گفت: متأسفانه، سرانه مصرف ماهی در استان ما حدود ۱۳ کیلوگرم در سال است، در حالی که متوسط سرانه مصرف جهانی ۲۳ کیلوگرم و متوسط کشوری ۱۳ کیلوگرم است. ما از این بابت عقب هستیم و باید تلاش کنیم تا این عقب‌افتادگی را جبران کنیم.
وی بر لزوم افزایش آگاهی عمومی و ترویج مصرف آبزیان در سبد غذایی خانوارها تأکید کرد.
مدیر شیلات و آبزیان جهاد کشاورزی استان همدان به نقش محوری شهرستان نهاوند در تولید ماهی اشاره کرد و گفت: شهرستان نهاوند به تنهایی ۵۵ درصد تولید استان را به خود اختصاص داده و قطب اصلی تولید آبزیان در همدان محسوب می‌شود.
وی در خصوص برنامه‌های آتی برای توسعه تولید در این شهرستان و سایر نقاط استان، به استفاده از حدود ۱۱ هزار استخر ذخیره آب کشاورزی در استان اشاره کرد و توضیح داد: با استفاده از این استخرها، می‌توانیم بهره‌وری از آب را افزایش دهیم، به گونه‌ای که همزمان با تأمین آب برای کشاورزی، تولید ماهی نیز صورت گیرد. این رویکرد علاوه بر تأمین مواد پروتئینی و ایجاد اشتغال، باعث غنی‌سازی آب با مواد معدنی نظیر فسفر و نیتروژن شده و عملکرد محصولات کشاورزی را نیز افزایش می‌دهد.
مرادی در پاسخ به سوالی در مورد کمک‌های ویژه به تولیدکنندگان در نهاوند، گفت: اولین برنامه ما در سال جاری، احداث شرکت شیلاتی در نهاوند است. همچنین، در زمینه افزایش بهره‌وری، مکانیزاسیون و به‌روزرسانی تأسیسات واحدهای تولیدی، تسهیلاتی را معرفی کرده‌ایم و از شهرستان‌ها خواسته‌ایم تا متقاضیان را برای اخذ این تسهیلات به منظور افزایش تولید در واحدهای موجود معرفی کنند.
همدان؛ قطب آبزی‌پروری ایران با تکنولوژی نوین
همدان، پیشرو در تولید آبزیان با بهره‌وری بالا و تکنولوژی نوین
حسن پورعباسی، معاون شیلات و آبزیان جهاد کشاورزی استان همدان، در گفتگو با خبرنگار ما به تشریح پیشرفت‌های چشمگیر صنعت آبزی‌پروری در استان‌های فاقد دسترسی به دریا، به‌ویژه همدان، پرداخت و تأکید کرد: این صنعت، بر خلاف تصور رایج، مصرف‌کننده آب نیست و با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین به بهره‌وری ۱۰۰ درصدی آب دست یافته است.
پورعباسی با اشاره به آغاز فعالیت‌های آبزی‌پروری در استان‌های داخلی از سال ۱۳۶۶، اظهار کرد: ما در سال‌های ابتدایی با دو تا سه واحد تولیدی کار خود را شروع کردیم که بیشتر در زمینه پرورش قزل‌آلا و ماهی کپور فعالیت داشتند. در حال حاضر، تعداد واحدهای فعال آبزی‌پروری در استان به حدود ۵۰۰ واحد می‌رسد که ۸۰ تا ۹۰ درصد آن‌ها به پرورش قزل‌آلا اختصاص دارد
وی همچنین بر نقش برجسته استان همدان در زمینه تکثیر ماهی تأکید کرد و افزود: همدان به عنوان یکی از استان‌های پیشرو در تکثیر ماهی شناخته می‌شود و این پتانسیل را دارد که در صورت راه‌اندازی مرکز ذخیره دانش، حدود یک پنجم نیاز کشور به تخم چشم‌زده که در حال حاضر از طریق واردات و با ارز تأمین می‌شود، را فراهم کند.
معاون شیلات و آبزیان جهاد کشاورزی استان به سایر فعالیت‌های مهم این حوزه نیز اشاره کرد: در زمینه ماهیان زینتی فعالیت‌های خوب و تولید قابل توجهی داریم. همچنین در زمینه پرورش زالو نیز پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای داشته‌ایم و مرکز تکثیر و پرورش زالو نیز در استان فعال است.
بهره‌وری ۱۰۰ درصدی آب در شیلات؛ خلاف تصور رایج
پورعباسی در ادامه به یکی از مهمترین باورهای غلط در مورد صنعت آبزی‌پروری پرداخت و توضیح داد: برخلاف تصور عمومی که تولید ماهی نیاز به مصرف بالای آب دارد، فعالیت‌های شیلاتی و آبزی‌پروری در حقیقت مصرف‌کننده آب نیستند و از آب تنها به عنوان یک محیط زندگی برای آبزیان استفاده می‌کنند. این فعالیت‌ها هیچ‌گونه مصرف آبی ندارند و ما در واقع به ۱۰۰ درصد بهره‌وری از آب دست یافته‌ایم.
وی با بیان اینکه برای تولید کیلو ماهی ۴۰۰ لیتر آب نیاز داریم، افزود: اکسیژن آب مورد نیاز برای زندگی ماهی‌ها از طریق هوادهی و سایر عملیات‌های ضروری تأمین می‌شود، بنابراین نگرانی از بابت هدررفت آب در این صنعت وجود ندارد.
معاون شیلات و آبزیان جهاد کشاورزی استان مهمترین توصیه خود به علاقه‌مندان به فعالیت در حوزه آبزی‌پروری را مشاوره اولیه با کارشناسان و ساخت سازه‌های استاندارد عنوان کرد: ۷۰ تا ۸۰ درصد موفقیت پرورش ماهی به سازه ساخته شده برمی‌گردد؛ اینکه چگونه ساخته شود و ورودی و خروجی آب چگونه باشد.
وی همچنین بر استفاده از روش‌های سنتی یا نیمه‌سنتی در سال‌های ابتدایی فعالیت و سپس حرکت به سمت تجهیزات نوین برای افزایش راندمان تأکید کرد: صنعت شیلات با وجود نوپا بودن، خوشبختانه در بحث بهره‌وری و استفاده از تکنولوژی‌های روز بسیار پیشرفته است. در سال‌های اولیه، برای هر ۱۰ لیتر آب، یک تن ماهی تولید می‌کردیم، اما اکنون با استفاده از تکنولوژی‌های جدید، با یک لیتر آب می‌توان ۱۰ تا ۱۵ تن ماهی تولید کرد.
پورعباسی به معرفی برخی از این تکنولوژی‌ها پرداخت و با بیان اینکه دستگاه‌های درام فیلتر، بیوفیلتر برای حذف نیترات و گازهای مضر، و دستگاه‌های نانو حباب که باعث افزایش چشمگیر اکسیژن آب و طولانی شدن ماندگاری آن می‌شوند، نمونه‌هایی از این پیشرفت‌ها هستند. تمام این‌ها باعث شده‌اند که با کمترین میزان آب، به بالاترین سطح تولید دست یابیم.
وی در پایان به چالش تأمین برق اشاره کرد و گفت: ما ناگزیر به استفاده از انرژی‌های نو هستیم. اگرچه برخی ممکن است به مصرف برق در این صنعت خرده بگیرند، اما استفاده از تکنولوژی‌های جدید مانند پنل‌های خورشیدی نه تنها مشکل برق را حل می‌کند، بلکه می‌تواند از طریق فروش برق، سودآوری نیز داشته باشد.
همدان؛ قطب آبزی‌پروری ایران با تکنولوژی نوین
صادرات خاویار قزل‌آلا برای اولین بار در ایران
مصطفی کزازی رئیس اداره شیلات جهاد کشاورزی شهرستان نهاوند، در گفتگو با خبرنگار ما نهاوند را به دلیل ظرفیت‌های بی‌نظیرش در آبزی‌پروری، «شهر شیلاتی غیرساحلی کشور» معرفی کرد.
وی همچنین از موفقیت‌های چشمگیر این شهرستان در تولید و صادرات آبزیان، از جمله صادرات برای اولین بار در ایران، خاویار قزل‌آلا خبر داد.
کزازی با تأکید بر پتانسیل‌های قابل توسعه آبزی‌پروری به عنوان یک زیربخش پایدار در کشاورزی، گفت: شهرستان نهاوند، همانطور که مستحضرید، قطب آبزی‌پروری استان همدان است و به دلیل پتانسیل منحصر به فردی که از لحاظ آبزی‌پروری دارد، از طرف شیلات ایران به عنوان شهر شیلاتی غیرساحلی کشور نامگذاری شده است.
وی به ظرفیت‌های تولیدی این شهرستان اشاره کرد و افزود: در سطح شهرستان نهاوند، ما ظرفیت تولید چهار هزار تن ماهی سردآبی، ۲۷۰ تن ماهی گرمابی و ۱۰۰ هزار قطعه ماهی زینتی را داریم. علاوه بر این، ظرفیت صادرات دو هزار تن محصولات شیلاتی نیز در این شهرستان وجود دارد.
رئیس اداره شیلات جهاد کشاورزی نهاوند با افتخار از یک دستاورد بزرگ ملی خبر داد: به تازگی موفق شدیم برای اولین بار در ایران، خاویار تخم ماهی قزل‌آلا را صادر کنیم؛ این اتفاق نشان‌دهنده توانمندی‌های بالا و کیفیت محصولات شیلاتی نهاوند در بازارهای جهانی است.
وی در ادامه به تعداد واحدهای فعال آبزی‌پروری در شهرستان اشاره کرد و گفت: ما ۹۰ واحد آبزی‌پروری داریم که حدود ۸۲ درصد از آن‌ها فعال هستند.
رئیس اداره شیلات جهاد کشاورزی نهاوند توصیه‌هایی را به فعالان این حوزه ارائه داد و بر رعایت اصول فنی و استانداردهای تعریف‌شده تأکید کرد: در هر مزرعه شیلاتی باید چندین نکته از جمله رعایت بهداشت، استفاده از تجهیزات کمکی کافی، و توجه همیشگی به بحث بازار و بازاریابی رعایت شود.
وی همچنین بر استفاده از تکنولوژی‌های نوین در این صنعت تأکید کرد: تولیدکنندگان باید از تجهیزات کمک‌آبی مانند درام فیلتر، بیوفیلتر و انواع پمپ‌های پنوماتیکی و توریکی استفاده کنند. در کنار این‌ها، استفاده از سیستم‌های صنعتی و روش‌های نوین که بر پایه علم جدید بنا شده‌اند، ضروری است تا همواره بتوانند تولیدات خود را به‌روز نگه دارند.
همدان؛ قطب آبزی‌پروری ایران با تکنولوژی نوین
همانطور که در این گزارش به تفصیل بیان شد، صنعت آبزی‌پروری در استان همدان، با محوریت شهرستان نهاوند، مسیر پرشتابی را به سوی توسعه و پیشرفت طی می‌کند. دستیابی به تولید قابل توجه، استفاده بهینه از منابع آبی و به‌کارگیری فناوری‌های روز دنیا، نشان‌دهنده پتانسیل‌های بی‌بدیل این منطقه در تبدیل شدن به الگویی برای سایر استان‌های غیرساحلی است. تاکید بر افزایش سرانه مصرف ماهی در کنار رشد تولید، گامی مهم در جهت تامین امنیت غذایی و بهبود سلامت جامعه به شمار می‌رود.
با این حال، ادامه این روند صعودی نیازمند توجه مستمر به آموزش، به‌روزرسانی زیرساخت‌ها و ارائه تسهیلات حمایتی به تولیدکنندگان است. چالش‌هایی نظیر تأمین برق و لزوم بهره‌گیری از انرژی‌های نو، اهمیت سرمایه‌گذاری در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر را دوچندان می‌کند تا این صنعت بتواند با پایداری بیشتری به فعالیت خود ادامه دهد. همکاری نزدیک بین سازمان‌های دولتی، بخش خصوصی و دانشگاه‌ها، کلید اصلی غلبه بر موانع و دستیابی به اهداف بلندمدت تعیین شده خواهد بود.
با چشم‌انداز تبدیل همدان به یکی از قطب‌های اصلی تولید آبزیان در کشور و با توجه به دستاوردهای اخیر در صادرات محصولات باارزشی نظیر خاویار قزل‌آلا، می‌توان آینده‌ای روشن و پررونق را برای صنعت آبزی‌پروری این استان متصور شد. تداوم حمایت‌ها، بومی‌سازی دانش فنی و ترویج فرهنگ مصرف آبزیان، می‌تواند نه تنها به توسعه اقتصادی منطقه کمک کند، بلکه سهم بسزایی در تامین پروتئین کشور و ارتقاء سلامت غذایی جامعه ایفا نماید.
دیدگاه شما