در مناطقی که زمینه و ظرفیت‌های کشت این‌گونه گیاهان بیشتر فراهم باشد توسعه این کشت‌ها باعث کاهش بیکاری می‌شود و با ایجاد صنایع تبدیلی می‌توان زمینه صادرات و ارزآوری را ایجاد کرد.

شهرستان نهاوند با داشتن زمین‌های حاصل خیز و آب نسبتاً کافی و وجود کوهستان‌های زیاد که برای رشد برخی گیاهان دارویی مناسب است؛ ظرفیت‌های بسیار زیادی در این زمینه دارد که نیازمند برنامه‌ریزی و حمایت از طرف مسئولان است.

این شهرستان درزمینهٔ کشت برخی گیاهان دارویی رتبه نخست در کشور و در برخی کشت‌ها رتبه تولید در استان را دارد که نشان‌دهنده پتانسیل این شهرستان درزمینهٔ تولید گیاهان دارویی است.

نهاوند قطب تولید گیاهان دارویی

باوجوداین ظرفیت‌ها ولی سود مناسبی از این تجارت نصیب کشاورزان نهاوندی نمی‌شود و عمدتاً سود حاصل برای دلالان است که در این زمینه مسئولان مربوطه باید فکری بکنند.

خام فروشی و نبود صنایع تبدیلی بزرگ‌ترین معضلی است که از توسعه کشت گیاهان دارویی در نهاوند جلوگیری می‌کند که باید دولت با حمایت‌های لازم از این قشر زحمت‌کش پشتیبانی کند.

کشت محصولات کم آب بر از سیاست‌های اصلی جهاد کشاورزی است چون حدود ۹۰ درصد از مصرف آب در کشور در این بخش مصرف می‌شود که نیازمند برنامه‌ریزی اصولی برای کشت محصولات کم آب‌بر است.

توکل آبشناس مدیر جهاد کشاورزی نهاوند در این زمینه گفت: اصلاح الگوی کشت یکی از برنامه‌های اجرایی این اداره است که آب محور است و بایست از کشت گیاهان پر آب‌بر به سمت گیاهان کم آب بر حرکت کنیم.

وی اظهار داشت: توسعه کشت گیاهان دارویی ازجمله اقدامات انجام‌شده در راستای مدیریت مصرف آب است که در شهرستان رو به رونق است.

ارزآوری یک‌میلیون دلاری کشت گیاهان دارویی

مدیر جهاد کشاورزی نهاوند افزود: این نهاد از کشت انواع گیاهان دارویی به هر نحوی که بتواند حمایت می‌کند و نهاده‌ها و بسته‌های تشویقی و حمایتی را برای کشاورزان در نظر می‌گیرد.

وی ادامه داد: در سال جاری سطح زیر کشت گیاهان دارویی حدود ۳۰۰ هکتار است که از این سطح پیش‌بینی برداشت ۳۲۰ تُن محصول راداریم.

آبشناس گفت: این کشت سود و ارزآوری حدود یک‌میلیون دلاری برای کشاورزان شهرستان دارد که رقم بالایی است و با توسعه این کشت این عدد نیز بزرگ‌تر می‌شود.

وی به حمایت‌ها اشاره کرد و بیان داشت: بذر این نوع کشت‌ها به‌صورت اخذ یک‌سوم نقد در زمان کاشت از کشاورزان گرفته می‌شود و ۷۰ درصد مابقی هزینه بذر زمان برداشت از کشاورز گرفته می‌شود.

مدیر جهاد کشاورزی نهاوند گفت: اتفاق خوب و حمایتی دیگر نیز این است که محصول تولیدی به‌صورت تضمینی و قراردادی خرید می‌شود و کشاورز دغدغه‌ای برای فروش محصول ندارد.

محمد والی‌وند از کشاورزان نهاوندی بخش خزل این شهرستان است که امسال نسبت به کشت گیاهان دارویی اقدام کرده است و درصدد توسعه این نوع کشت‌های کم آب‌بر است.

وی در این خصوص گفت: امسال چهار هکتار گیاهان دارویی کشت کرده‌ام که شامل سیاه‌دانه، زیره و موسیر است.

این کشاورز نهاوندی افزود: به خاطر کم‌آبی این کشت را می‌کاریم و سوددهی خوبی هم دارد و برای در دسترس بودن آب برای نسل‌های آینده نیز این نوع کشت‌ها مفید است.

والی‌وند اظهار داشت: برای مدیریت مزرعه و کمک کردن در کارهای این نوع کشت پنج نفر را هم مشغول به کارکرده‌ام.

ضرورت کشت گیاهان دارویی با توجه به محدودیت آب

خانم کیانی کارشناس زراعت و کشت گیاهان دارویی در خصوص توسعه و فواید این نوع کشت بیان کرد: انواع گیاهان دارویی با توجه به وضعیت منطقه به‌صورت دیم و آبی در شهرستان کشت می‌شود و افراد زیادی با این نوع کشت مشغول هستند.

وی اظهار داشت: در اراضی آبی آویشن باغی، اسطوخودوس، بادرنجبویه، گل‌گاوزبان، سنبل طیب و در اراضی دیم نیز در راستای طرح جهش تولید کشت می‌شوند که شامل؛ زیره، سیاه‌دانه موسیر، ختمی، خار مریم و گل‌رنگ و کنگر هستند.

کیانی افزود: برخی از این گیاهان حتی بدون آبیاری خاصی و صرفاً با بارش‌های جوی رشد کرده و محصول می‌دهند و به همین دلیل از اتلاف آب جلوگیری می‌کنند.

وی بیان کرد: محصولات تولیدی دارویی با توجه به خواص خوراکی و دارویی به‌صورت خام‌خواری، دم‌نوش، خشک‌کردن مصرف می‌شوند و برخی نیز برای تهیه دارو و عطرمایه و دیگر موارد به کارخانه‌های فراوری منتقل می‌شوند.

کارشناس زراعت جهاد کشاورزی گفت: بارونق گرفتن و توسعه کشت گیاهان دارویی و توجیه کشاورزان برای استفاده از این نوع کشت هم سوددهی مناسب و هم شاهد رونق کسب‌وکارهای مرتبط با گیاهان دارویی در شهرستان خواهیم بود.

وی ادامه داد: برداشت بی‌رویه گیاهان دارویی از مراتع باعث تخریب آن‌ها می‌شود که در این زمینه نیازمند فرهنگ‌سازی هستیم.

کیانی افزود: با توجه به تعرض افراد سودجو به منابع ملی و غنی و از بین بردن این نوع گیاهان دارویی مانند موسیر، کنگر و دیگر انواع ما کشاورزان را به کشت این نوع گیاهان دارویی در اراضی کشاورزی ترغیب کرده‌ایم.

فرآوری و ایجاد صنایع تبدیلی کشاورزی نیاز شهرستان

به گزارش «عصر همدان» در شهرستان نهاوند با توجه به تنوع گسترده آب و هوایی حدود ۲۴۰ نوع انواع گیاهان دارویی کشت می‌شود که با مدیریت صحیح و سرمایه‌گذاری می‌تواند زمینه‌ساز اشتغال و تولید شود.

در کنار تولید محصولات مختلف احداث کارگاه‌ها و کارخانه‌های فراوری این نوع محصولات باعث سود چند برابری تولید این محصولات می‌شود.

با حمایت‌های مسئولان از کشت گیاهان دارویی با توجه به کم‌آب بر بودن آن‌ها و باهمت و حمایت‌های مسئولان می‌توان به آینده توسعه این نوع کشت امیدوار بود.

مسئولان با حمایت‌های خود زمینه کشت گیاهان دارویی در شهرستان نهاوند را فراهم کنند و با ایجاد صنایع تبدیلی کشاورزی گامی مهم در جهت توسعه اقتصادی شهرستان بردارند.

محصولات باغی و زراعی شهرستان نهاوند ظرفیت دیگری است که متأسفانه طی سالیان گذشته خام فروشی شده است لذا باید تلاش شود با بهره‌گیری از ظرفیت جوانان و شرکت‌ها دانش‌بنیان شرایط ایجاد صنایع تبدیلی در شهرستان فراهم شود.

گزارش از مهدی سهرابی