به گزارش پایگاه خبری  تحلیلی گرو، نهاوند یکی از شهرستان‌های مهم تاریخی استان همدان با پیشینه تاریخی کهن است که حمام حاج آقا تراب یا حمام دوقلو در این شهر، در کنار دهها آثار و ابنیه تاریخی و جاذبه‌های طبیعی و گردشگری، یکی از مکان‌های تاریخی و دیدنی برای گردشگران نوروزی به شمار می‌رود.

حمام آقا تراب نهاوند در محله علی‌آباد و بافت قدیمی شهر نهاوند قرار دارد و نمادی از هنر ایرانی اسلامی است که سال ۱۲۳۰ و در زمان ناصرالدین شاه قاجار بنا نهاده شد.

در سر در ورودی این بنا، کتیبه‌ای نصب شده که نام بانی حمام و تاریخ ساخت آن را در زمان ناصرالدین شاه قاجار بیان می‌کند، ولی به سبک دوران صفویه ساخته شده، حمام از ۲ قسمت تشکیل شده و قسمت اول دارای سردینه (حمام سرد) و گرمینه (حمام گرم) بزرگ است و به این دلیل به حمام دوقول شهرت دارد.

این حمام فقط مورد استفاده رجال، اشراف و شاهزادگان بوده و قسمت دوم همان حمام که آن هم به نوبه خود دارای سردینه و گرمینه ولی در ابعاد کوچک و ویژه افراد عادی و طبقات پایین جامعه بوده است.

بر هلالی بالای ستون‌های حمام تصاویر زیبایی از شاهنامه نقش بسته که گویای داستان جنگ رستم با دیو سفید است، این تصاویر با هفت رنگ، صحنه‌هایی از داستان شاهنامه را نشان می‌دهد که به طرز ماهرانه‌ای کاشی‌کاری شده است.

قسمت رخت‌کن حمام با گچبری‌های اسلیمی به زیبایی تزیین شده است که در نوع خود بی‌نظیر است، این حمام علاوه بر دو قسمت حمام سرد و گرم، حجره شاه‌نشین و خزینه نیز دارد.

فضای حمام شامل بینه و میان‌در و گرم‌خانه است و کم و بیش تمامی گرمابه‌ها از چنین نقشه‌ای پیروی می‌کنند، در حمام حاج آقا تراب مسیر دسترسی به سه مرحله یاد شده به شیوه خاصی انجام گرفته و به این ترتیب هر فضای آن به وسیله راهرو و هشتی از فضای دیگر متمایز شده تا دما و رطوبت هر فضا نسبت به فضای مجاور تنظیم شود.

به این طریق پیشینیان می‌توانستند از بیماری و ناراحتی افراد به دلیل ورود به فضای گرم و خروج ناگهانی به فضای سرد تا حد زیادی بکاهند، بینه حمام به شکل چهار گوش ساخته شده و در اطراف بینه سکوهای نشیمن و رخت‌کن و در زیر سکوها حفره‌های جای کفش تعبیه شده است.

در بالای سقف گنبدی شکل حمام انواع نور گیرها قرار دارد، ارتباط بینه با گرم‌خانه از طریق میان‌در انجام می‌شود و سرویس بهداشتی نیز در این محل قرار دارد، سیستم گرمادهی حمام شامل انبار سوخت تون (گلخن یا آتشدان) آتشدان‌ها و تیان، دودکش‌ها و گودالی برای جمع‌آوری خاکستر است.

حمام آقا تراب دیماه سال ۱۳۵۵ به شماره ۱۴۹۲ در فهرست آثار ملی ثبت و با تغییر کاربری به موزه مردم‌شناسی تبدیل شده و سالانه میزبان شمار زیادی از گردشگران و مسافران به ویژه در ایام نوروز است.

با تفکیک دو بخش زنانه و مردانه و تزیین آنها با ماکت‌های مجزا، در بخش مردانه مراسم شستشو به نمایش گذاشته شده و در بخش زنانه مراسم حنابندان یک عروس به تصویر کشیده شده است.

حمام حاج آقا تراب نهاوند از بناهای عام‌المنفعه به جا مانده از دوران قاجار است و بنای حمام با وسعت تقریبی ۶۷۰ مترمربع شامل دو بخش مردانه و زنانه و هر کدام شامل فضاهایی همچون حمام‌های سرد و گرم، هشتی ارتباطی، خزینه و تون‌خانه است، این بنا یکی از مهمترین آثار تاریخی استان همدان و نهاوند است که به عنوان موزه مردم‌شناسی به معرفی آداب و رسوم گذشتگان می‌پردازد.

به گزارش ایرنا؛ نهاوند از شمال به شهرستان تویسرکان، از شمال غربی به شهرستان کنگاور در استان کرمانشاه، از شرق به بخش سامن در شهرستان ملایر، از جنوب به شهرستان سلسله و دلفان در استان لرستان و از غرب به شهرستان کرمانشاه محدود می‌شود.

تاکنون بیش از ۲۰۰ اثر و بنای تاریخی، محوطه‌ها و تپه‌های تاریخی در شهرستان ملایر شناسایی شده که از این تعداد بیش از ۱۰۰ اثر آن در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.