به گزارش پایگاه خبری تحلیلی گرو، حاج شیخ علیاکبر نهاوندی، یکی از برجستهترین چهرههای علمی و دینی در تاریخ شیعه، در سال ۱۲۷۸ هجری قمری در نهاوند دیده به جهان گشود. او که در خانوادهای متدین و اهل علم پرورش یافت، توانست جایگاه والایی در میان عالمان زمان خود کسب کند و نقش مهمی در ترویج معارف اسلامی، تربیت نسلهای نوین حوزوی و گسترش تفکر مهدوی ایفا کند.
آغاز مسیر علمی و تحصیلات
شیخ علیاکبر نهاوندی از همان دوران کودکی علاقه وافری به علوم دینی و پژوهشهای معرفتی داشت. مراحل ابتدایی تحصیلات خود را در حوزه علمیه نهاوند آغاز کرد و نزد اساتید برجستهای همچون حاج ملاجعفر بروجردی و حاج محمد سرهبندی آموزش دید. سپس با عزمی راسخ، به دیگر حوزههای علمیه مشهور زمان از جمله بروجرد، اصفهان، مشهد، تهران، نجف و سامرا سفر کرد و در درس عالمان بزرگی نظیر میرزا محمدحسن شیرازی، سید محمدکاظم طباطبایی یزدی و آخوند خراسانی شرکت جست.
خدمت علمی و تدریس
پس از سالها تحصیل و فراگیری علوم مختلف از مراجع برجسته، حاج شیخ علیاکبر نهاوندی به مشهد مقدس مهاجرت کرد و بیش از چهل سال در این شهر به فعالیتهای علمی و دینی پرداخت. او علاوه بر تدریس علوم اسلامی، ریاست نماز جماعت مسجد گوهرشاد را بر عهده داشت و پس از نماز، هر شب محافلی برگزار میکرد که در آنها مباحث دینی و اخلاقی را برای عموم مردم بیان میکرد.
نهاوندی نه تنها فقیهی برجسته، بلکه استاد حدیث، علم رجال، فلسفه، و تفسیر بود که توانست شاگردانی ارزشمند نظیر آیتالله سید عبدالاعلی سبزواری و سید شهابالدین مرعشی نجفی تربیت کند. تربیت چنین شاگردانی، میراث علمی و اخلاقی او را در نسلهای بعدی حوزوی بارور ساخت.
آثار و تألیفات بینظیر
حاج شیخ علیاکبر نهاوندی در طول زندگی علمی خود حدود ۳۰ اثر ارزشمند تألیف کرد که همگی نشاندهنده عمق دانش و بینش او نسبت به معارف دینی است. مهمترین اثر او، کتاب «العبقری الحسان فی احوال مولانا صاحب الزمان (عج)» است که بهواسطه دقت علمی و نگاه جامع به موضوع مهدویت، اثری ماندگار در تاریخ علوم اسلامی محسوب میشود. این کتاب به موضوعاتی نظیر فلسفه غیبت امام عصر (عج)، بشارتهای ظهور، رفع شبهات پیرامون مهدویت، و حکایات ملاقاتیها پرداخته است.
دیگر آثار برجسته او عبارتند از:
- «البنیان الرفیع»: اثری دقیق در باب فقه و اصول.
- «انوار المواهب»: در زمینه اخلاق و معارف دینی.
- «جنّة العالیه»: تحقیقی جامع در تطهیر معنوی و فضایل ایمانی.
اخلاق، زهد و کرامات
شیخ علیاکبر نهاوندی نه تنها در علم، بلکه در اخلاق و رفتار نیز الگویی برجسته بود. او به تواضع، زهد و حسن خلق شهرت داشت و داستانهایی از کرامات او در میان مردم و شاگردانش نقل شده است. یکی از مشهورترین حکایات درباره زلزله شبستان مسجد گوهرشاد است که به تغییر مکان نماز جماعت به شبستان دیگر توسط او منجر شد؛ واقعهای که بعدها نام «شبستان نهاوندی» را به آن محل بخشید.
رحلت و یادگار جاودان
این عالم بزرگ پس از نزدیک به یک قرن خدمت به دین و جامعه، در سال ۱۳۶۹ هجری قمری (معادل ۱۳۱۸ شمسی) چشم از جهان فروبست و در جوار بارگاه ملکوتی امام رضا (ع) در «رواق دارالسعاده» به خاک سپرده شد. آرامگاه او جایگاه احترام و زیارت عالمان و دوستداران میراث دینی است.
حاج شیخ علیاکبر نهاوندی، با آثار علمی، رفتار اخلاقی و تربیت شاگردان برجسته، نام خود را بهعنوان یکی از نادرترین و تاثیرگذارترین چهرههای دینی تاریخ شیعه در دلها جاودانه ساخته است.
دیدگاه شما