به گزارش سایت گرو، مراسم چهل منبر و شال اندازی رخصت یا مولا در نهاوند بیش از 150 سال قدمت دارد که بر اساس کتب تاریخی معاصر، گفته بزرگان، پیر غلامان و پهلوانان قدیمی مراسم 40 منبر در دوران قاجار در خانه 40 سید حسینی و فاطمی در محله قدیمی نزدیک امام زاده محمد با روشن کردن فانوس و شمع در شب شام غریبان همراه با عزاداری برگزار می‌شد.

دیگر رسم تاریخی نهاوند در زورخانه پوریای ولی نهاوند است که با شرکت پهلوانان و مرشدان و ورزشکاران در شب اول محرم انجام می‌شود.

با آغاز ماه محرم، در نهاوند به خاطر ارادت و احساس محبت و  نزدیکی  که مردم این شهرستان به حضرت امام حسین(ع) دارند شاهد برپایی مراسم و آیین‌های ویژه‌ای مانند آیین 40 منبر و شال اندازی رخصت یا مولا هستیم که در شهرها، روستاها و مناطق مختلف با حضور مردم برگزار می‌شود.

مردم نهاوند امام حسین(ع) را از خود می‌دانند

سرپرست اداره تبلیغات  اسلامی نهاوند اظهار کرد: محرم  در نزد مردم نهاوند به خاطر عشق بیش از حد به امام حسین(ع) و 72 یار با وفایش از منزلت و جایگاه ویژه ای برخوردار است از این رو مردم نهاوند یک هفته مانده به شروع ماه محرم کار نظافت،تزئیین و سیاه پوش کردن 250 مسجد، حسینیه،زینبیه و تکیه را شروع می‌کنند.

 وی گفت: در شب اول ماه محرم در نهاوند مراسم سنتی سیاه پوشی رخصت یا مولا که همراه با شال اندازی و پوشیدن عبای مشکی برای بزرگان و پهلوانان و مرشدان است هرساله با حضور صدها نفر همراه با مراسم قرائت قرآن، مداحی، سخنرانی و به صدا درآوردن زنگ عزا توسط پیرترین مرشد نهاوند در گود زورخانه پوریای ولی در نهاوند آغاز می شود.

مراسم شال اندازی در نهاوند به دوران قاجار برمی‌گردد

گروسی افزود: در این مراسم به هر نفر میهمانی که از در وارد سالن و گود زورخانه وارد می‌شود همراه با  نواختن  نوای نی و ضرب زنگ عزا یک عدد شال سیاه رنگ اهدا می‌شود در مرحله بعد به مداحان، پهلوانان و مرشدان قدیمی نیز یک دست عبا مشکی رنگ همراه با شال سیاه داده می‌شود.

سرپرست اداره تبلیغات  اسلامی نهاوند بیان کرد: در مراسم دیگری که به دوران قاجار و ماقبل از آن برمی گردد در محله سیدان در نزدیکی امام زاده محمد در کوچه و پس کوچه های قدیمی  مراسم آیینی 40 منبر که همراه با روشن کردن شمع و فانوس است در خانه 40 سید حسینی و فاطمی همراه با عزاداری و پخش نذوراتی مانند شیر شربت و حلوا و خرما در شب شام غریبان انجام می شود.

گروسی بیان کرد: اجرای برنامه های مانند تعزیه، تشکیل هیات‌های عزاداری، سینه‌زنی و زنجیرزنی، حرکت اسب و شتران با کجاوه به‌عنوان نمادی از کاروان کربلا و اسرا، برپایی نمایشگاه از بقیع تا کربلا به سبک معماری قدیم در روستای تکه  ، اطعام و نذری دادن هر روز و شب مردم تا پایان دهه اول ،مراسم خواص تاسوعا و عاشورا و شام‌غریبان از جمله سنت‌هایی هر سال ماه محرم در نهاوند است.

تعزیه و حرکت کاروان اسرا یک سنت دیرینه چند صد ساله در نهاوند است

وی اظهار کرد: سنت دیرینه مراسم تعزیه در بیشتر مناطق شهری و روستایی نهاوند تا پایان دهه نخست محرم ظهر و شب‌ها برگزار می‌شود و هنرمندان برپایی تعزیه را نوعی هنرنمایی برای تثبیت و تجلی نهضت حسینی و قیام عاشورا در کربلا می‌دانند.

سرپرست اداره تبلیغات  اسلامی نهاوند بیان کرد: یکی از مراسم‌های مخصوص بانوان که در کمتر نقاط ایران دیده می‌شود،  مراسم تزئین نام امام حسین(ع) و یک پنجه به نشانه خامس آل عبا با هزاران شاخه گل طبیعی قرمز و سفید رنگ است که توسط بانوان نقاب پوش سیاه رنگ حمل می‌شود.

گروسی افزود: مراسم ویژه نعش گردانی در تعدادی از روستا ها از شب تاسوعا تا سه شبه بعد از واقعه کربلا توسط بانوان با به دست گرفتن شمع، فانوس و مشعل انجام می شود این کار نمادی از تشییع جنازه امام حسین (ع) است.

نایب رئیس هیئت‌های مذهبی نهاوند اظهار کرد: نذری دادن با آبگوشت،برنج و قیمه، حلیم محلی، اطعام فقرا و عزاداران و نذری دادن نیز از دیگر رسومات مردم نهاوند است که بساط آن از روز اول محرم تا روز سوم بعد از حادثه عاشورا در بیشتر نقاط نهاوند رواج دارد.

میرحیدر سهرابی افزود: در روزهای تاسوعا و عاشورا بسیاری از مردم در خانه های خود یا مساجد و تکایا به نذری دادن مشغول می شوند علم گردانی، خنچه گردانی، گهواره گردانی و به حرکت در آوردن کاروان اسب و شتر در سطح شهر و روستا ها از جمله آداب مردم نهاوند در ماه محرم و در زمره عزاداری های خاص این ماه است.

برپایی نمایشگاه نمونک گلی تکه جذابیت خاصی به محرم می‌دهد

وی اظهار کرد: اوج زیبایی مراسم محرم در روستای تکه نهاوند است زیرا مردم و جوانان این روستا 10 روز مانده به ماه محرم نمایشگاه بسیار بزرگی را به سبک معماری قدیم از خشت، گل،سنگ و چوب به همراه خیمه که یادآور خیمه‌های امام حسین (ع) در کربلاست برپا می کنند.

سهرابی گفت: در روستای تکه با قربانی کردن بیش از 50 گاو گوسفند و شتر با نان محلی، آبگوشت، دوغ و حلیم هر روز از عزاداران امام حسین (ع) پذیرایی می‌شود توزیع نذری شربت، شیر محلی، خرما، کشمش گوشت نذری، جمع آوری کمک برای افراد نیازمند و امورات روستا از جمله مراسم‌های این روستا در ماه محرم است.

نایب رئیس هیئت‌های مذهبی نهاوند بیان کرد: روشن کردن فانوس، مشعل، شمع، پوشیدن لباس علی‌اصغر شیرخواره، نذر گهواره علی اصغر، نذر و روضه، علم‌گردانی، سبز پوش کرد سقا با مشک در بین دسته جات سینه زنی از جمله رسم و رسومات این ماه در نهاوند است.

علی ترکاشوند کارشناس هیئت های مذهبی نهاوند اظهار کرد: سینه زنی و زنجیرزنی یکی از سنت های دیرینه در نهاوند است که توسط گروه هایی از مردم در قالب هیئت های عزاداری سامان دهی می شود و در نقاط معینی از سطح شهرها و روستاها مانند امام زاده ها حرکت کرده و با نوحه خوانی رهبر گروه به عزاداری می‌پردازند.

بیش از300هیئت مذهبی ویزه خواهران و برادران در نهاوند فعال است

وی گفت: در شهرستان نهاوند بیش از 300 هیئت مذهبی ویژه خواهران و برادران داریم که 245 هیئت ثبت شده مربوط به برادران و 35 هیئت نیز مخصوص خواهران است که در بیش از 300 نقطه شهری وروستایی به عزاداری می‌پردازند.

ترکاشوند افزود: برپایی منبرهای روضه، سخنرانی و مداحی در تعدادی از خانه های قدیمی روستا و شهر وجود دارد، درست کردن علم 40 تیکه سیاه پوش کردن سردر منازل و خانه ها و محلات از دیگر آیین های مردم نهاوند است.

خواندن ادبیات حماسی محرم یک رسم در روستا های نهاوند است

کارشناس هیئت‌های مذهبی نهاوند عنوان کرد: در شهر نهاوند در روزهای اول و دوم ماه محرم زیارت عاشورا روضه حضرت مسلم و در روز سوم و چهارم روضه حر بن ریاحی، روز پنجم روضه حضرت ابوالفضل(ع)، روز ششم روضه حضرت علی اکبر(ع) و حضرت قاسم (ع)، روز هفتم و هشتم روضه حضرت قاسم و حبیب بن مظاهر و در روز نهم و دهم محرم چگونگی حادثه واقعه عاشورا برای مردم روایت می‌شود.

وی بیان کرد: در بعضی از روستاها شب‌های ماه محرم پس از عزاداری  بزرگان و پیر مردان شعر و ادبیات حماسی در مدح امام حسین (ع) را به همراه نوحه برای  مداحان جوانان و مردم  را با نوا و سبک خاصی می‌خوانند.

گزارش از علی سهرابی